โปรแกรมหาพิกัดจุดตั้งกล้อง (Set Up/Free Station)โปรแกรมหาพิกัดจุดตั้งกล้อง (Set Up/Free Station) คืออะไร และทำไมต้องใช้ก่อนเริ่มงานสำรวจ
โปรแกรม หาพิกัดจุดตั้งกล้อง (Instrument Setup) หรือที่รู้จักกันในชื่อ Free Station หรือ Resection เป็นฟังก์ชันพื้นฐานที่สำคัญที่สุดใน กล้อง Total Station โปรแกรมนี้ทำหน้าที่ในการ กำหนดพิกัด X, Y, Z และทิศทาง (Orientation) ของกล้องที่ตั้งอยู่ในพื้นที่ ที่ไม่ทราบพิกัดแน่นอน โดยอาศัยการวัดไปยังจุดควบคุม (Control Points) ที่ทราบพิกัดอยู่แล้ว
หลักการทำงาน: Resection (การสำรวจย้อนกลับ)
โปรแกรมหาพิกัดจุดตั้งกล้องทำงานโดยอาศัยหลักการทางเรขาคณิตและการคำนวณแบบ Resection (หรือ Free Station) ซึ่งหมายถึงการที่กล้องหาพิกัดของตัวเองโดยการวัดไปยังจุดอ้างอิงอย่างน้อย 2 จุดขึ้นไป
- ป้อนข้อมูลควบคุม: ผู้ใช้ป้อนพิกัด (X, Y, Z) ของจุดควบคุม (Control Points) ที่มองเห็นได้จากจุดตั้งกล้องเข้าไปในหน่วยความจำของกล้อง
- ทำการวัด: ช่างสำรวจทำการวัดมุมราบ, มุมดิ่ง, และระยะทาง ไปยังจุดควบคุมแต่ละจุด
- ประมวลผล: โปรแกรมในกล้องจะใช้ค่ามุมและระยะทางที่วัดได้ (ซึ่งมีความแม่นยำสูง) ร่วมกับพิกัดของจุดควบคุมที่ป้อนไว้ เพื่อใช้หลักการทางตรีโกณมิติและวิธีการปรับแก้ (Least Squares Adjustment) ในการคำนวณหา:
- พิกัดที่แม่นยำที่สุดของกล้อง ณ จุดที่ตั้งอยู่
- ทิศทางอ้างอิง (Azimuth) ที่ถูกต้องสำหรับการทำงาน .
ทำไมต้องใช้โปรแกรมนี้ก่อนเริ่มงานสำรวจ?
การใช้โปรแกรม Set Up/Free Station เป็นขั้นตอนที่ ขาดไม่ได้ ก่อนเริ่มงานสำรวจด้วยเหตุผลสำคัญดังนี้:
- การสร้างระบบพิกัดอ้างอิง (Establish Coordinate System): กล้อง Total Station จะสามารถให้ค่าพิกัด X, Y, Z ที่ถูกต้องของจุดเป้าหมายได้ ก็ต่อเมื่อกล้องทราบพิกัดของตัวเองและทิศทางอ้างอิงที่แน่นอน การ Set Up ที่ถูกต้องจะช่วยเชื่อมโยงงานสำรวจภาคสนามเข้ากับระบบพิกัดของโครงการ (เช่น UTM หรือพิกัดท้องถิ่น)
- ความยืดหยุ่นในการตั้งกล้อง (Flexibility): โปรแกรม Free Station ช่วยให้ช่างสำรวจสามารถ ตั้งกล้องที่จุดใดก็ได้ ที่สะดวกและสามารถมองเห็นพื้นที่ทำงานได้กว้างที่สุด โดยไม่จำเป็นต้องตั้งตรงบนหมุดควบคุมที่อาจมีสิ่งกีดขวาง
- การตรวจสอบความแม่นยำ (Accuracy Verification): หลังจากการคำนวณพิกัดกล้องเสร็จสิ้น กล้องจะแสดง **ค่าความคลาดเคลื่อนสะสม (Residual Error)** ของแต่ละจุดควบคุมที่วัดไป ซึ่งช่วยให้ผู้ใช้ทราบได้ทันทีว่าการตั้งค่าครั้งนี้มีความแม่นยำเพียงพอตามข้อกำหนดของโครงการหรือไม่ หากคลาดเคลื่อนมากเกินไปก็สามารถตั้งค่าซ้ำได้ทันที
- การวางแนว (Set Out/Layout): ในงานก่อสร้าง การวางหมุด (Set Out) ต้องอ้างอิงพิกัดของแบบแปลน การ Set Up กล้องที่แม่นยำจึงเป็นพื้นฐานสำคัญเพื่อให้หมุดที่วางไปตรงตามพิกัดที่ออกแบบไว้
สรุป
โปรแกรมหาพิกัดจุดตั้งกล้อง (Set Up/Free Station) ไม่ใช่แค่ฟังก์ชันเสริม แต่เป็น กระบวนการพื้นฐานที่กำหนดความสำเร็จและความแม่นยำ ของงานสำรวจทั้งหมด การใช้โปรแกรมนี้ช่วยลดข้อจำกัดในการทำงานภาคสนาม เพิ่มความยืดหยุ่น และที่สำคัญที่สุดคือการรับประกันว่าข้อมูลพิกัดทั้งหมดที่วัดได้จะมีความถูกต้องตามระบบอ้างอิงที่กำหนดไว้
ยินดีให้คำปรึกษาแนะนำ กล้องระดับ กล้องวัดมุม กล้องประมวลผลรวม และบริการหลังการขาย : บริษัท พี นัมเบอร์วัน อินสตรูเม้นท์ จำกัด
