วิธีใช้ระดับน้ำตั้งเครื่องจักรอย่างถูกต้องสำหรับช่างมือใหม่
การตั้งเครื่องจักรให้ได้ระดับเป็นขั้นตอนสำคัญมากในงานติดตั้งและบำรุงรักษา เพราะหากเครื่องจักรเอียงหรือไม่ได้แนวระนาบ อาจเกิดแรงสั่นสะเทือน การสึกหรอเร็ว หรือแม้แต่ความเสียหายต่อชิ้นส่วนภายในได้ หนึ่งในเครื่องมือหลักที่ใช้ในงานนี้คือ “ระดับน้ำตั้งเครื่องจักร (Machine Level หรือ Precision Level)”
1. ทำความรู้จักระดับน้ำตั้งเครื่องจักร
- ระดับน้ำตั้งเครื่องจักรเป็นเครื่องมือที่ใช้ตรวจสอบความเรียบของพื้นผิวหรือแนวระนาบของแท่นเครื่องจักร มีความละเอียดสูงกว่าระดับน้ำทั่วไปมาก
- โดยค่าความละเอียดจะอยู่ในช่วง 0.02–0.05 มม./เมตร
- นิยมใช้ในงานตั้งเครื่องกลึง เครื่องกัด เครื่องเจียร หรือแท่นเครื่องจักรขนาดใหญ่
2. ตรวจสอบและเตรียมเครื่องมือก่อนใช้งาน
ก่อนเริ่มใช้งาน ควรตรวจสอบสิ่งต่อไปนี้
- ฟองน้ำในหลอดอยู่ในสภาพดี ไม่แตก ไม่รั่ว
- ฐานระดับน้ำสะอาด ไม่มีเศษโลหะหรือฝุ่น
- พื้นผิวเครื่องจักรเช็ดให้แห้ง ไม่มีน้ำมันหรือสนิม
- ตรวจสอบสกรูปรับระดับของแท่นเครื่องให้อยู่ในสภาพพร้อมใช้งาน
3. ขั้นตอนการวัดระดับ
- วางระดับน้ำบนแท่นเครื่องจักร ให้ฐานสัมผัสกับพื้นผิวอย่างเต็มที่
- สังเกตตำแหน่งฟองน้ำในหลอด — ถ้าฟองอยู่กึ่งกลาง แสดงว่าอยู่ในแนวระนาบ
- หมุนระดับน้ำกลับด้าน 180° แล้วอ่านค่าอีกครั้ง
ถ้าฟองอยู่กึ่งกลางเหมือนเดิม เครื่องมือปกติ ถ้าฟองขยับ ต้องสอบเทียบระดับน้ำใหม่- ปรับสกรูรองแท่นเครื่องจักร เพื่อให้ฟองน้ำอยู่กึ่งกลางพอดี
- ตรวจวัดทั้งสองทิศทาง (X และ Y) เพื่อให้แน่ใจว่าแท่นอยู่ในแนวระนาบทุกด้าน
4. เทคนิคสำหรับช่างมือใหม่
- อย่าวางระดับน้ำใกล้จุดสั่นสะเทือน เช่น มอเตอร์ที่กำลังทำงาน
- อย่าจับหลอดฟองน้ำโดยตรง เพราะความร้อนจากมืออาจทำให้ฟองเคลื่อน
- วัดซ้ำ 2–3 ครั้ง เพื่อยืนยันผล
- ใช้ผ้าเนื้อนุ่มเช็ดฐานก่อนและหลังใช้งานทุกครั้ง
5. การเก็บรักษา
- เก็บในกล่องเฉพาะ ป้องกันการกระแทก
- หลีกเลี่ยงอุณหภูมิสูงหรือต่ำเกินไป
- ไม่ควรวางแนวนอนเป็นเวลานานโดยไม่มีฐานรอง
ระดับน้ำตั้งเครื่องจักรเป็นเครื่องมือที่เรียบง่ายแต่สำคัญมากในการติดตั้งเครื่องจักรอย่างแม่นยำ การใช้งานอย่างถูกวิธีช่วยลดปัญหาแรงสั่น เสียงดัง หรือการสึกหรอของเครื่องจักรได้อย่างมาก ช่างมือใหม่ควรฝึกอ่านค่าและปรับระดับจนชำนาญ เพื่อให้งานติดตั้งได้มาตรฐานระดับมืออาชีพ
ยินดีให้คำปรึกษาแนะนำ กล้องระดับ กล้องวัดมุม กล้องประมวลผลรวม และบริการหลังการขาย : บริษัท พี นัมเบอร์วัน อินสตรูเม้นท์ จำกัด
