ความรู้กล้องทั่วไป

กล้องประมวลผลรวม (Total Station) เหมาะสำหรับงานที่ต้องการ วัดมุมและระยะทางพร้อมกัน เพื่อกำหนดพิกัด 3D อย่างแม่นยำ งานหลักได้แก่ การสำรวจภูมิประเทศ, การวางผังโครงสร้าง (Staking Out), การควบคุมแนวแกนอาคาร, และการเฝ้าระวังการเคลื่อนตัวของโครงสร้าง

งานก่อสร้างถนน ความแม่นยำของแนวเส้นทาง คือหัวใจสำคัญของการออกแบบและวางผัง กล้องวัดมุม (Theodolite) จึงเป็นเครื่องมือหลัก

หมุดควบคุม (Control Point) คือจุดอ้างอิงพิกัดที่ใช้เป็นฐานสำหรับการวัดมุม ระยะ และระดับในงานสำรวจ หมุดเหล่านี้เป็น จุดคงที่ ที่กำหนดค่าพิกัด X, Y, Z

การใช้กล้อง Total Station ตรวจแนวดิ่งของเสาและผนังช่วยระบุค่าความเอียงได้แม่นยำระดับมิลลิเมตรเหมาะสำหรับงานโครงสร้างอาคารสูง งานติดตั้งเหล็ก และงานตรวจสอบแนวตั้งหลังเทคอนกรีต

ปัญหาภาพสั่นหรือมองไม่ชัดของกล้องระดับ พบบ่อยในการใช้งานภาคสนาม โดยเฉพาะเวลาทำงานกลางแดด ลมแรง หรือพื้นสั่น ส่งผลต่อ ความแม่นยำในการอ่านค่าไม้สตาฟ

ในพื้นที่ภูเขา หรือพื้นที่ที่มีความลาดเอียงสูง เช่น ทางลาดดิน เขื่อน ถนนบนภูเขา หรือพื้นที่ขุดดินการวัดระยะทางระหว่างจุดต่าง ๆ

สรุปข้อดีข้อเสียของการย้ายจาก Auto Level สู่ Digital Level: ทำงานเร็วขึ้น ลดความผิดพลาดคนอ่าน บันทึกและส่งออกข้อมูลเป็นระบบแลกกับงบลงทุนสูงกว่า ต้องดูแลอิเล็กทรอนิกส์/แบตเตอรี่ และฝึกทีม ใช้แนวทางนำร่องSOPQC เพื่อเปลี่ยนผ่านอย่างมั่นใจ

เส้น Crosshair หรือ เส้นเล็งกลาง เป็นเส้นแนวเล็งที่ปรากฏในเลนส์ของกล้องระดับ เป็นเส้นที่ใช้ในการเล็งอ่านค่าระดับบนไม้สตาฟ

ทำไมต้องตรวจสอบระยะด้วยกล้องสำรวจในพื้นที่อันตราย เช่น พื้นที่ลาดเอียงสูง บริเวณขอบเหวหรือเชิงเขื่อน พื้นที่ใกล้เครื่องจักร

การใช้เลเซอร์ชี้เป้าร่วมกับปริซึมช่วยลดข้อผิดพลาดจากมุมตกกระทบของแสงในการวัดระยะใกล้เพิ่มความแม่นยำและความสะดวกในงานสำรวจภายในอาคารหรืองานติดตั้งที่ต้องการความละเอียดสูง

ปริซึมพร้อมฐาน (Prism with Base / Tribrach) เหมาะสำหรับ งานสำรวจที่ต้องการความนิ่งและความแม่นยำสูงมาก โดยเฉพาะงานที่ต้องวัดจาก จุดเดิมซ้ำหลายครั้ง

คำตอบสั้น ๆ ไม่ปลอดภัย 100% แม้จะเก็บในกล่องกันกระแทกก็ตาม สาเหตุคือ แรงสั่นสะเทือนจากช่วงล่างของรถกระบะสามารถส่งผ่านเข้ากล่องและกระทบ

การเก็บข้อมูลหน้าตัดถนนด้วยกล้อง Total Station อธิบายขั้นตอนตั้งแต่เตรียมแนวเส้นกลาง เก็บจุดซ้ายขวา จนถึงประมวลผลคำนวณปริมาณดิน

เทปวัดระยะคืออะไรเทปวัดระยะ (Measuring Tape) คือเครื่องมือพื้นฐานที่ใช้วัดระยะทางระหว่างสองจุด ทำจากวัสดุที่ยืดหยุ่นและไม่ยืดตัวง่าย

Mini Prism คือปริซึมสะท้อนแสงจากกล้องสำรวจ (เช่น Total Station) ที่มีขนาดเล็กกว่าปริซึมมาตรฐานมาก พกพาสะดวก ติดตั้งง่าย

แผ่นชีทสะท้อน คือวัสดุที่ออกแบบมาให้สะท้อนลำแสงจากกล้องสำรวจกลับไปยังตัวกล้องได้โดยตรงใช้แทน ปริซึม (Prism) ในกรณีที่ต้องวัดระยะสั้น ๆ

Prism Constant หรือ Prism Offset คือค่าชดเชยระยะ ที่เกิดจาก ระยะทางแสง ภายในตัวปริซึม ทำให้ตำแหน่งศูนย์ออปติกของปริซึม ไม่ได้ตรงกับหน้าสัมผัส

การเลือกและตรวจสอบจุด Backsight อย่างเป็นระบบ เพื่อคงความมั่นคงของแนวรังวัดและลดความคลาดระหว่างปฏิบัติงานครอบคลุมเกณฑ์การเลือก ติดตั้ง บันทึกค่า และการตรวจซ้ำ (0180, Face I/II, ระยะ BS) พร้อมจุดสำรองเพื่อป้องกันการลอยของงาน

ความคลาดเคลื่อน (Misalignment) หมายถึง แนวสายตาที่ผ่าน Diagonal Eyepiece ไม่ตรงกับแนวเล็งของกล้องจริง เมื่อเกิดขึ้น จะทำให้

ปริซึมคืออะไรปริซึม (Prism) คือ อุปกรณ์สะท้อนสัญญาณเลเซอร์หรืออินฟราเรด ที่ใช้ร่วมกับกล้องสำรวจประเภท Total Station หรือ EDM

ขนาดเส้นผ่านศูนย์กลางปริซึมมีผลต่อ ความเสถียรของสัญญาณสะท้อนและระยะวัดสูงสุด ที่กล้อง Total Station ตรวจจับได้ปริซึมใหญ่เหมาะกับงานไกลที่ต้องการสัญญาณนิ่ง ส่วนปริซึมเล็กเหมาะกับงานใกล้ในพื้นที่จำกัด โดยความแม่นยำขึ้นอยู่กับการตั้ง Offset และ การตั้งศูนย์ ที่ถูกต้อง

Diagonal Eyepiece คืออุปกรณ์เสริมของกล้องสำรวจ ที่ใช้เปลี่ยน ทิศทางการมองภาพผ่านเลนส์ ให้เอียงออกจากแนวตรงปกติประมาณ 90 องศา

การสำรวจพื้นที่ภูเขาหรือพื้นที่ลาดเอียงโดยใช้กล้องประมวลผลรวม เป็นงานที่ต้องการ ความละเอียดและความระมัดระวังสูงเนื่องจากพื้นที่ไม่เรียบ

ปุ่ม R/L (Right / Left) บนกล้องวัดมุมและกล้อง Total Station ใช้กำหนดทิศทางการวัดมุมราบว่าหมุนไปทางขวาหรือซ้ายจากแนวอ้างอิง เข้าใจหลักการทำงานของปุ่มนี้ช่วยลดความคลาดเคลื่อนและเพิ่มความถูกต้องของข้อมูลสำรวจภาคสนาม

กล้อง Theodolite หรือ Total Station ตกจน ฐานโยก เป็น ความเสียหายระดับเสี่ยงสูง เพราะฐานกล้อง (Tribrach / Base Plate) เป็นจุดที่รับน้ำหนักและกำหนดแนว

การวัดระยะทางด้วยโหมด Fine และ Rapid ในกล้อง Total Station ต่างกันอย่างไร ผู้ใช้สามารถเลือก โหมดการยิง (Measuring Mode) ได้ 2 แบบหลัก ๆ คือ

กล้องสำรวจในปัจจุบัน โดยเฉพาะ Total Station รุ่นประมวลผลรวม (Total Station with Onboard Data Processing)สามารถทำงานได้มากกว่าแค่วัดมุม และระยะ

การเลือกเทปวัดระยะให้เหมาะกับงานสำรวจ: วัสดุ (Invar/Steel/Fiberglass), ชั้นความแม่นยำ (Class IIII), และความยาวที่เหมาะสมรวมเช็กลิสต์ QC, เทคนิคลดการหย่อนควบคุมแรงดึงแก้อุณหภูมิ เพื่อให้ได้ผลการวัดที่เชื่อถือได้เสมอ

ขาตั้งกล้อง (Tripod) เป็นอุปกรณ์สำคัญในการตั้งกล้องกล้องสำรวจชนิดต่าง ๆ หน้าที่หลักของขาตั้งคือ รองรับกล้องให้มั่นคงตลอดการวัด

ในกล้องสำรวจ Total Station จะมีโปรแกรมช่วยคำนวณหลายแบบสองโปรแกรมที่มักถูกใช้งานบ่อยที่สุดคือ MLM และ REMทั้งสองฟังก์ชันดูคล้ายกัน