การใช้เทปวัดระยะ ใช้ในหน้างานสำรวจอะไรบ้าง

การใช้เทปวัดระยะ ใช้ในหน้างานสำรวจอะไรบ้าง
เทปวัดระยะคืออะไรเทปวัดระยะ (Measuring Tape) คือเครื่องมือพื้นฐานที่ใช้วัดระยะทางระหว่างสองจุด ทำจากวัสดุที่ยืดหยุ่นและไม่ยืดตัวง่าย เช่น เหล็กกล้า (Steel Tape) ไฟเบอร์กลาส (Fiberglass Tape) ผ้าเคลือบ (Cloth Tape) เทปวัดระยะมักใช้ในงานสำรวจภาคสนามเพื่อ “ตรวจสอบ – ยืนยัน – หรือช่วยตั้งระยะ”ก่อนจะใช้กล้องสำรวจเก็บค่าพิกัดจริง

หน้างานที่นิยมใช้เทปวัดระยะ
1.งานตั้งหมุดควบคุม (Control Point Setup)
ใช้เทปวัดระยะเพื่อ กำหนดระยะระหว่างหมุด ก่อนตั้งกล้อง
ตรวจสอบความถูกต้องของการวางหมุดตามแบบ
ใช้วัดระยะเบื้องต้นก่อนใช้กล้อง EDM ยิงระยะจริง
ตัวอย่าง: ตั้งหมุดควบคุมระยะ 30 เมตรเป็นแนวตรงตามพิกัดที่ออกแบบไว้

2.งานตรวจสอบระยะในหน้างานก่อสร้าง (Construction Layout Check)
ตรวจระยะระหว่างจุดที่สำคัญ เช่น ฐานราก–เสา เสา–เสา ขอบถนน–ขอบผิวจราจร ใช้เทปวัดเพื่อ “เช็กหน้างานจริง” ว่าตรงกับแบบหรือไม่ โดยเฉพาะในพื้นที่ที่กล้องตั้งไม่ได้ หรืออยู่ใกล้สิ่งก่อสร้าง เช่น ผนัง เสา ฐานเครื่องจักร

3.งานวัดระยะระหว่างจุดที่ไม่ต้องการค่าพิกัด (Non-coordinate Work)
งานวัดขนาดพื้นที่
งานวัดขอบบ่อหรือระยะจากแนวรั้ว
งานตรวจสอบความกว้างของคลองหรือถนน
เช่น วัดระยะขอบคลองกว้าง 8.25 ม. เพื่อยืนยันขนาดพื้นที่จริงก่อนออกแบบ

4.งานตรวจสอบความคลาดเคลื่อนของกล้อง (Instrument Check)
ใช้เทปวัดระยะในการ ตรวจสอบความแม่นของกล้อง Total Station หรือ EDM
โดยวัดระยะเดียวกันด้วยเทปและกล้อง เพื่อเปรียบเทียบผล
เช่น เทปวัดได้ 30.000 ม. แต่กล้องอ่าน 29.998 ม. แปลว่ากล้องยังอยู่ในค่ามาตรฐาน ±2 มม.

5.งานเก็บรายละเอียดจุดใกล้กล้อง (Detail Survey)
สำหรับจุดที่อยู่ใกล้กล้องมาก (เช่น ต่ำกว่า 2 เมตร)
กล้องอาจยิงไม่แม่นเพราะระยะสั้นเกินไป
ใช้เทปวัดช่วยเก็บค่าระยะแนวนอนแทนได้
เช่น วัดแนวฐานคอนกรีตหรือขอบบ่อที่อยู่ชิดขาตั้งกล้อง

6.งานควบคุมระดับและแนวในพื้นที่ลาดเอียง
ใช้เทปวัดร่วมกับกล้องระดับ (Level)กำหนดระยะระหว่างหมุดตั้ง Staff (ไม้ระดับ) ให้เท่ากัน ใช้ในการวัด Profile แนวทางถนนบนภูเขา


เทคนิคการวัดเทปให้แม่นยำ
✅ ดึงเทปให้ตึงตลอดแนว (ใช้แรงประมาณ 5 กก.)
✅ วัดแนวราบเสมอ ไม่ให้เทปหย่อนหรือเอียง
✅ อ่านค่าที่ระดับสายตาเดียวกับขีดเทป
✅ ถ้าวัดยาวเกิน 50 ม. ให้แบ่งเป็นช่วงแล้วรวมผล
✅ ตรวจสอบศูนย์เทป (0.00) ว่าตรงกับขอบจริงก่อนเริ่ม


ข้อควรระวังในการใช้เทป
- ห้ามใช้เทปที่บิดหรือหักงอ เพราะจะวัดคลาดเคลื่อน
- หลีกเลี่ยงการวัดบนพื้นที่ลาดมาก ๆ โดยไม่แก้ระยะราบ
- ห้ามวัดกลางแดดร้อนจัด เพราะเหล็กขยายตัวได้
- ควรทำความสะอาดก่อนเก็บเข้ากล่องทุกครั้ง


✅ สรุป
แม้เทปวัดระยะจะเป็นเครื่องมือพื้นฐาน แต่ยังมีบทบาทสำคัญในงานสำรวจภาคสนามทุกประเภท