กล้องสำรวจตกจากรถสามารถใช้งานได้อยู่ไหม?

กล้องตกจากรถ… ยังใช้ได้ไหม? คำตอบ: "อาจใช้ได้ แต่ต้องตรวจละเอียดทันที!" การที่กล้องสำรวจตกจากรถถือเป็นเหตุการณ์เสี่ยง ทำให้กล้องเพี้ยนหรือเสียหายภายใน แม้ภายนอกอาจดูไม่เป็นอะไร แต่ความแม่นยำของกล้องอาจคลาดเคลื่อนจนทำให้งานวัดผิดทั้งหมด

สิ่งที่ควรทำทันทีเมื่อกล้องตกจากรถ
1. ตรวจสภาพภายนอก มีรอยแตก, บุบ หรือรอยร้าวที่ตัวกล้องหรือเลนส์ไหม? ขาตั้งหรือสกรูยึดหลวม/คดหรือไม่?
2. ตรวจระบบภายในเบื้องต้น ฟองน้ำระดับ – ลองตั้งกล้องบนพื้นเรียบและหมุนรอบตัว ดูว่าฟองน้ำอยู่ศูนย์หรือเพี้ยน
เส้นใยในกล้อง (Crosshair) – เล็งไปที่เส้นแนวนอนที่ชัดเจน เช่น ขอบกำแพง ดูว่าเส้นใยยังตรงและไม่สั่นหรือไม่
การหมุนกล้อง – หมุนรอบแนวตั้งและแนวนอน ต้องไม่ติดขัดหรือฝืด
3. ทดสอบการวัดจริง ลองยิงจุดที่รู้ระดับ/พิกัดอยู่แล้ว (Benchmark) เทียบกับค่าจริง ถ้าค่าที่ได้ต่างออกไปเกิน 1–2 มม. สำหรับกล้องระดับ หรือไม่กี่วินาทีขององศาในกล้องวัดมุม → กล้องอาจเพี้ยน
4. ตรวจหน้าจอและระบบอิเล็กทรอนิกส์ (กรณี Total Station) เปิดดูฟังก์ชันและตรวจทุกปุ่ม ดูว่าการอ่านระยะ/มุมมีค่า “กระโดด” หรือไม่เสถียร

สิ่งที่อาจเกิดขึ้นเมื่อกล้องตก
ส่วนที่เสียหายได้
โครงสร้างตัวกล้อง ผลกระทบ บิดงอ, ทำให้ตั้งกล้องไม่ได้ระนาบ
ปุ่มหมุนต่าง ๆ ผลกระทบ หมุนติดขัด, กดไม่ตอบสนอง
ระบบชดเชย (Compensator) ผลกระทบ ค่าอ่านระดับเพี้ยน
กลไกวัดมุม / ระยะ ผลกระทบ อ่านค่าผิด, ไม่แม่นยำ
ซอฟต์แวร์ / หน้าจอ ผลกระทบ บูตไม่ขึ้น หรือค้าง
 

✅ วิธีตรวจเบื้องต้นหลังกล้องตก
ดูสภาพภายนอกแตก, ลอก, มีรอยบุบ? หมุนกล้องครบทุกแกน
หมุนได้ปกติ? มีเสียงผิดปกติไหม? เปิดเครื่องดูหน้าจอ
ขึ้นครบทุกฟังก์ชันไหม? กดปุ่มแล้วตอบสนอง? ตั้งกล้องบนพื้นเรียบ แล้วตรวจฟองน้ำ
ฟองน้ำอยู่กลางหรือไม่? สวิงไวผิดปกติไหม? วัดค่าระดับหรือตำแหน่งง่าย ๆ
ลองวัดแล้วเทียบกับค่าจริง หรือกล้องอีกตัว


สรุป
ถ้ากล้อง ตกไม่แรงมาก + ไม่มีรอยบาดเจ็บรุนแรง → อาจยังใช้งานได้
แต่เพื่อความปลอดภัยและความแม่นยำ ควรสอบเทียบที่ศูนย์บริการก่อนใช้งานภาคสนามอีกครั้ง