Tribrach: ส่วนประกอบสำคัญของกล้องสำรวจ

Tribrach: ส่วนประกอบสำคัญของกล้องสำรวจ

ฐาน (Tribrach) คืออุปกรณ์ที่จำเป็นอย่างยิ่งต่อการปฏิบัติงานด้วยกล้องTotal Station มิได้เป็นเพียงฐานรองรับ แต่มีบทบาทสำคัญทั้งในด้านโครงสร้างและการทำงาน ซึ่งส่งผลโดยตรงต่อความแม่นยำของข้อมูลที่ได้จากการสำรวจ

บทบาทหลักของฐาน Tribrach

• การยึดตรึงกล้องกับขาตั้งอย่างมั่นคง: Tribrach ทำหน้าที่เป็นตัวเชื่อมต่อระหว่างกล้อง Total Station กับขาตั้งกล้องอย่างแข็งแรง ช่วยให้กล้องอยู่ในแนวตั้งและมีความเสถียร ไม่เกิดการโยกคลอนในระหว่างการวัด
• การปรับระดับกล้องให้อยู่ในแนวระนาบ (Levelling): ฐาน Tribrach ประกอบด้วยฟองระดับ (Circular bubble หรือ Tubular level) และสกรูปรับระดับสามตัว ซึ่งเป็นกลไกสำคัญในการปรับตำแหน่งกล้องให้อยู่ในแนวระนาบก่อนการดำเนินการวัดขั้นต่อไป การปรับระดับที่แม่นยำนี้เป็นปัจจัยพื้นฐานสำหรับความถูกต้องของข้อมูล
• การกำหนดตำแหน่งกล้องให้อยู่ตรงจุดควบคุมพิกัด (Station Point): เมื่อใช้งานร่วมกับ Optical Plummet หรือ Laser Plummet (ซึ่งเป็นอุปกรณ์ที่ช่วยระบุจุดกึ่งกลางของจุดควบคุมบนพื้น) Tribrach จะช่วยให้สามารถตั้งกล้องให้อยู่ "ตรงจุด" ที่กำหนดบนพื้นดินได้อย่างแม่นยำ
• ความสามารถในการสับเปลี่ยนอุปกรณ์โดยไม่ต้องตั้งค่าใหม่: กล้อง Total Station, กล้องวัดมุม หรือ GPS Receiver ที่ใช้งานร่วมกับ Tribrach รุ่นเดียวกัน สามารถสลับเปลี่ยนอุปกรณ์ได้โดยที่ตำแหน่งการตั้งกล้องยังคงเดิม ซึ่งช่วยประหยัดเวลาในการปรับตั้งใหม่ได้อย่างมาก

ผลกระทบของการขาด Tribrach หรือ Tribrach ที่ไม่สมบูรณ์

ดังนั้น จึงกล่าวได้ว่า Tribrach เป็นฐานที่ช่วยในการปรับระดับ, การยึดตรึงกล้องให้มั่นคง, และการกำหนดตำแหน่งกล้องให้อยู่ตรงจุดพิกัด ซึ่งเป็นสิ่งจำเป็นอย่างยิ่งต่อการดำเนินงานสำรวจด้วย Total Station ในทุกประเภท

การบำรุงรักษา Tribrach: ปัจจัยสำคัญเพื่อรักษาความแม่นยำในระยะยาว

การบำรุงรักษาฐานกล้อง (Tribrach) อย่างถูกวิธีเป็นสิ่งสำคัญที่จะช่วยยืดอายุการใช้งานและคงไว้ซึ่งความแม่นยำของผลการสำรวจ ซึ่ง Tribrach ถือเป็นอุปกรณ์ที่มีความสำคัญไม่ยิ่งหย่อนไปกว่าตัวกล้องเอง

แนวทางการบำรุงรักษา Tribrach ที่เหมาะสม:

• ทำความสะอาดอย่างสม่ำเสมอ: ใช้ผ้าแห้งหรือผ้านุ่มเช็ดทำความสะอาดฝุ่น ทราย หรือคราบสกปรก หากมีคราบฝังแน่น สามารถใช้ผ้าเปียกหมาดเช็ดได้ (หลีกเลี่ยงการใช้น้ำปริมาณมากหรือน้ำยาทำความสะอาดที่มีฤทธิ์รุนแรง)
• ป้องกันการตกกระแทก: Tribrach มีชิ้นส่วนที่ละเอียดอ่อน เช่น ฟองระดับและสกรูปรับระดับ การตกกระแทกอาจทำให้เกิดการคลาดเคลื่อน ฟองระดับรั่วซึม หรือสกรูเสียหาย
• จัดเก็บในบรรจุภัณฑ์ที่มีการป้องกัน: เมื่อไม่ใช้งาน ควรจัดเก็บ Tribrach ไว้ในกล่องหรือกระเป๋าเก็บกล้องที่มีวัสดุกันกระแทกอย่างเหมาะสม และไม่ควรวางรวมกับอุปกรณ์อื่นที่มีน้ำหนักมากซึ่งอาจก่อให้เกิดแรงกดทับ
• ตรวจสอบฟองระดับและสกรูปรับระดับ: ตรวจสอบให้แน่ใจว่าฟองระดับอยู่ในสภาพสมบูรณ์ ไม่มีการเอียงหรือรั่วซึม สกรูปรับระดับควรหมุนได้อย่างราบรื่น ไม่ติดขัด หรือหลวมจนหมุนเปล่า
• หลีกเลี่ยงการหมุนสกรูจนสุดเกลียว: ควรหมุนสกรูปรับระดับในระดับที่เหมาะสม เพื่อป้องกันความเสียหายต่อเกลียวสกรู
• หลีกเลี่ยงการสัมผัสสารเคมีและความชื้น: ควรงดเว้นการจัดเก็บในบริเวณที่มีความชื้นสูง หรือในพื้นที่ที่มีน้ำเค็ม ซึ่งอาจก่อให้เกิดสนิมหรือการกัดกร่อนต่อสกรูและโครงสร้าง

การจัดการและข้อควรพิจารณาเมื่อ Tribrach มีปัญหา

หากฐานกล้อง (Tribrach) พบปัญหา ควรพิจารณาแนวทางการดำเนินการดังต่อไปนี้:

แนวทางการตัดสินใจ:

ข้อควรระวังในการเปลี่ยน Tribrach ด้วยตนเอง:

• ความเข้ากันได้ของอุปกรณ์: ต้องเลือก Tribrach ที่มีคุณสมบัติและรูปแบบที่เข้ากันได้กับรุ่นของกล้องสำรวจ (เช่น ไม่ใช่ Tribrach ทุกตัวจะใช้งานได้กับกล้องทุกยี่ห้อ อาทิ Leica, Topcon, Nikon ฯลฯ)
• การสอบเทียบภายหลังการเปลี่ยน: จำเป็นต้องดำเนินการสอบเทียบหลังจากเปลี่ยน Tribrach เพื่อให้มั่นใจว่าระดับและจุดศูนย์กลาง (Plummet) ยังคงถูกต้อง
• สำหรับงานสำรวจระดับมืออาชีพ: ในงานสำรวจที่มีความสำคัญสูง (เช่น งานราชการ หรืองานโครงสร้าง) แนะนำให้ใช้ Tribrach ที่ได้รับการสอบเทียบจากศูนย์บริการที่ได้มาตรฐาน หรือจากช่างผู้เชี่ยวชาญ

สรุป: การบำรุงรักษา Tribrach ที่เหมาะสมมีความสำคัญอย่างยิ่งต่อการรักษาความแม่นยำในงานสำรวจ ควรหมั่นทำความสะอาด หลีกเลี่ยงการกระแทก และตรวจสอบฟองระดับรวมถึงสกรูอย่างสม่ำเสมอ หาก Tribrach มีปัญหา ควรส่งให้ผู้เชี่ยวชาญตรวจสอบหรือทำการสอบเทียบ เพื่อป้องกันความคลาดเคลื่อนที่อาจส่งผลกระทบอย่างร้ายแรงต่อผลการสำรวจ