ค่า Stadia คืออะไร? เกี่ยวข้องอะไรกับกล้องวัดระดับ?

ค่า Stadia คือ เส้นใยพิเศษ (hairs หรือ lines) ที่ถูกติดตั้งอยู่ในกล้องวัดระดับ (และกล้อง Theodolite/Total Station รุ่นเก่า) โดยปกติจะมี สามเส้นใยแนวนอน:

• เส้นใยกลาง (Central Hair): ใช้สำหรับการเล็งไปยังจุดเป้าหมายและอ่านค่าระดับ
• เส้นใยบน (Upper Stadia Hair): อยู่เหนือเส้นใยกลาง
• เส้นใยล่าง (Lower Stadia Hair): อยู่ใต้เส้นใยกลาง

เส้นใยบนและล่างนี้จะถูกวางในตำแหน่งที่แน่นอนและมีระยะห่างคงที่จากกันในภายในกล้อง

ความเกี่ยวข้องกับกล้องวัดระดับ:

ค่า Stadia มีความเกี่ยวข้องกับกล้องวัดระดับในการวัดระยะทางโดยประมาณ โดยอาศัยหลักการที่ว่า ระยะห่างระหว่างเส้นใย Stadia บนและล่างที่ปรากฏบนไม้สต๊าฟ (Stadia Interval) จะแปรผันตามระยะทางระหว่างกล้องกับไม้สต๊าฟ

วิธีการวัดระยะทางโดยใช้ค่า Stadia:

1. เล็งกล้องวัดระดับไปยังไม้สต๊าฟ ที่วางในแนวตั้ง ณ จุดที่ต้องการวัดระยะทาง
2. อ่านค่าบนไม้สต๊าฟ ที่ตรงกับตำแหน่งของเส้นใย Stadia บนและเส้นใย Stadia ล่าง
3. คำนวณระยะทาง (D) โดยใช้สูตรอย่างง่าย:

   D = K × S

   โดยที่:

   • D คือ ระยะทางโดยประมาณระหว่างกล้องกับไม้สต๊าฟ
   • K คือ ค่าคงที่ของกล้อง (Stadia Interval Factor หรือ Stadia Constant) ซึ่งโดยทั่วไปสำหรับกล้องวัดระดับจะมีค่าเท่ากับ 100
   • S คือ ค่า Stadia Interval ซึ่งได้จากการลบค่าที่อ่านได้จากเส้นใย Stadia ล่างออกจากค่าที่อ่านได้จากเส้นใย Stadia บน (S = ค่า Stadia บน - ค่า Stadia ล่าง)

ตัวอย่าง:

• อ่านค่า Stadia บนได้: 1.500 เมตร
• อ่านค่า Stadia ล่างได้: 1.345 เมตร
• ค่า Stadia Interval (S) = 1.500 - 1.345 = 0.155 เมตร
• ค่าคงที่ของกล้อง (K) = 100

ดังนั้น ระยะทาง (D) = 100 × 0.155 = 15.5 เมตร

สรุป:

ค่า Stadia คือเส้นใยพิเศษในกล้องวัดระดับที่ใช้ร่วมกับไม้สต๊าฟในการประมาณระยะทางระหว่างกล้องกับจุดเป้าหมาย แม้ว่าวิธีนี้จะไม่แม่นยำเท่ากับการวัดด้วยเครื่องมืออิเล็กทรอนิกส์ แต่ก็ยังคงมีประโยชน์ในการสำรวจเบื้องต้นหรือการตรวจสอบระยะทางอย่างรวดเร็ว