สาเหตุที่กล้องประมวลผลรวมจับค่าเป้าปริซึมไม่ได้ในแสงแดดจ้า

สาเหตุที่กล้องประมวลผลรวม (Total Station) จับค่าเป้าปริซึมไม่ได้ในแสงแดดจ้า
ในงานภาคสนาม กล้องประมวลผลรวม (Total Station) คือหัวใจของการวัดพิกัดและมุมอย่างแม่นยำ แต่หลายคนอาจเคยเจอสถานการณ์ “กล้องจับค่าไม่ได้” หรือ “กล้องหาค่าไม่ได้สักที” โดยเฉพาะในช่วงเที่ยงวัน แสงแดดแรงจ้า ทั้ง ๆ ที่ระยะไม่ได้ไกลมาก — นั่นเพราะ “แสงแดด” มีผลโดยตรงต่อระบบการวัดของกล้อง ก่อนอื่น… กล้อง Total Station ทำงานอย่างไรในการ “จับค่าเป้า” เมื่อกล้องยิงระยะไปที่เป้า (Prism) กล้องจะส่ง ลำแสงอินฟราเรด (Infrared Beam) ออกไป แสงนี้สะท้อนกลับจากพื้นผิวของปริซึม กล้องวัด “เวลาที่แสงเดินทางไป–กลับ” เพื่อคำนวณระยะ ดังนั้นระบบนี้ต้องการ “ลำแสงส่งออกและสะท้อนกลับ” ที่ชัดเจน — หากมีแสงอื่นรบกวน โดยเฉพาะ แสงอาทิตย์ ที่มีอินฟราเรดปะปนอยู่จำนวนมาก ก็จะทำให้กล้อง “สับสน” หรือ “จับสัญญาณสะท้อนกลับไม่เจอ”

 ปัญหาที่เกิดในช่วงแสงแดดแรง
ในสภาพแสงจ้า เช่น ตอนเที่ยง หรือพื้นผิวร้อนจัด มีสาเหตุหลัก ๆ ดังนี้

1. แสงอาทิตย์รบกวนสัญญาณอินฟราเรดของกล้อง
- แสงแดดมีความยาวคลื่นใกล้เคียงกับลำแสงที่กล้องยิงออก
- ทำให้กล้องตรวจจับไม่ออกว่าแสงที่กลับมาคือ “จากปริซึมจริง” หรือ “แสงรบกวน”
- ผลคือ กล้องจะขึ้นข้อความ “No signal”, “EDM error”, หรือ “Distance measurement failed”

2. ปริซึมสะท้อนแสงกระจายเกินไป
- พื้นผิวของปริซึมจะสะท้อนแสงได้ดีที่สุดเมื่อมุมตกกระทบตรง
- ถ้ากล้องยิงเฉียงมาก หรือปริซึมหันผิดแนวเล็กน้อย แสงจะกระจายจนไม่กลับเข้าสู่กล้อง
- โดยเฉพาะในแสงแรง จะยิ่งทำให้สัญญาณสะท้อนถูก “กลบ”

3. อากาศร้อนทำให้แสงหักเห (Heat Mirage Effect)
- ชั้นอากาศร้อนเหนือพื้นดินทำให้แสงเดินทางโค้ง (Refraction)
- กล้องมองเห็นเป้า “ไหว ๆ” หรือบิดเบี้ยว — ทำให้ค่าระยะคลาดเคลื่อน หรือจับสัญญาณไม่ได้
-มักเกิดในช่วงบ่าย หรือพื้นที่พื้นถนนคอนกรีตร้อน

4. การตั้งค่าระบบวัด (EDM Mode) ไม่เหมาะกับสภาพแสง
- กล้องบางรุ่นมีโหมดวัดหลายแบบ เช่น Fine, Rapid, Tracking
- หากใช้โหมดวัดเร็วในสภาพแสงแรง กล้องจะประมวลผลได้ไม่แม่นพอ
- ควรเปลี่ยนเป็นโหมด Fine Measurement เพื่อให้กล้องยิงซ้ำหลายครั้งก่อนคำนวณ

5. ปัญหาจากตัวปริซึมเอง
- ผิวปริซึมมีฝุ่น คราบน้ำมัน หรือรอยขีดข่วน ทำให้แสงสะท้อนไม่เต็ม
- แสงแดดตกกระทบตรง ๆ บนปริซึมอาจทำให้เกิด “แสงสะท้อนจ้า (Glare)” กล้องจึงจับสัญญาณผิด

คล็ดลับจากหน้างานจริง
ใช้ “Mini Prism สีเข้ม” ช่วยลดแสงรบกวนในวันที่แดดแรง
ตั้งกล้องให้อยู่ในเงาของตัวคนหรือรถข้าง ๆ เพื่อให้แสงไม่เข้ากล้องโดยตรง
หากใช้กล้องที่มีระบบ “Automatic Target Recognition (ATR)” ให้ปรับค่าความไวต่ำลง (Sensitivity ↓)

 สรุป
ปัญหากล้อง Total Station จับค่าเป้าไม่ได้ในแสงแดดแรง ไม่ได้หมายความว่ากล้องเสีย แต่เกิดจาก แสงอินฟราเรดของดวงอาทิตย์แทรกแซงการวัด และปัจจัยจากมุมสะท้อนหรือความร้อนของอากาศ