วางแนวท่อและระบบใต้ดินด้วย Total Station: งานที่ต้องใช้ทั้งพิกัดและระดับพร้อมกัน

การวางแนวท่อและระบบใต้ดินเป็นงานที่ต้องอาศัยความแม่นยำสูง เนื่องจากเป็นโครงสร้างที่ถูกฝังไว้และไม่สามารถมองเห็นได้หลังการติดตั้งแล้ว ดังนั้นการใช้ กล้อง Total Station ซึ่งสามารถกำหนดพิกัดและระดับได้พร้อมกันจึงมีความสำคัญอย่างยิ่ง

ทำไมต้องใช้ Total Station สำหรับงานใต้ดิน?

งานระบบท่อใต้ดินมีความท้าทายมากกว่างานก่อสร้างบนพื้นผิวทั่วไป เพราะข้อผิดพลาดในการวางตำแหน่งเพียงเล็กน้อยอาจส่งผลให้เกิดปัญหาใหญ่ในภายหลัง เช่น การระบายน้ำที่ไม่สมบูรณ์, ท่อแตกจากแรงกดทับ, หรือการชนกับระบบสาธารณูปโภคอื่นๆ การใช้ Total Station จึงเป็นคำตอบที่ดีที่สุด เนื่องจาก:

• การวัดแบบ 3 มิติ: Total Station สามารถวัดค่าพิกัด (X, Y) และระดับความลึก (Z) ได้ในคราวเดียว ทำให้สามารถกำหนดตำแหน่งของท่อได้อย่างแม่นยำทั้งในแนวราบและแนวดิ่ง
• ความแม่นยำสูง: เครื่องมือนี้ช่วยให้การวางแนวเป็นไปตามแบบแปลนที่กำหนดได้อย่างเที่ยงตรง ลดโอกาสเกิดข้อผิดพลาดจากมนุษย์
• การทำงานในพื้นที่จำกัด: Total Station ทำงานโดยอาศัยลำแสงอินฟราเรด ซึ่งเหมาะกับการใช้งานในพื้นที่ที่สัญญาณ GPS อาจถูกบดบัง เช่น ในเขตเมืองที่มีอาคารสูง หรือในพื้นที่ที่ต้องทำงานใต้ดิน

ขั้นตอนการวางผังระบบท่อใต้ดินด้วย Total Station

1. การสร้างจุดควบคุม (Control Points)

ก่อนเริ่มงาน สิ่งแรกที่ต้องทำคือการสร้างจุดอ้างอิงที่มีพิกัดแม่นยำสูง (X, Y, Z) ทั่วพื้นที่โครงการ จุดควบคุมเหล่านี้จะทำหน้าที่เป็นหมุดหลักฐานที่ใช้ในการตั้งกล้อง Total Station และตรวจสอบความถูกต้องของงานตลอดกระบวนการก่อสร้าง

2. การวางผังแนวราบ (Horizontal Layout)

ช่างสำรวจจะใช้ Total Station ในการนำทางและปักหมุดตามแนวเส้นทางที่กำหนดในแบบแปลน ไม่ว่าจะเป็นแนวเส้นตรงหรือแนวเส้นโค้ง การปักหมุดที่แม่นยำจะช่วยให้ทีมงานสามารถขุดร่องสำหรับวางท่อได้ตรงตามแผน

3. การควบคุมระดับ (Elevation Control)

นี่คือหัวใจสำคัญของงานนี้ ช่างสำรวจจะใช้ Total Station เพื่อกำหนดระดับความลึกของร่องขุดในแต่ละจุดตามที่ออกแบบไว้ โดยเฉพาะสำหรับท่อระบายน้ำที่ต้องการความลาดเอียงที่แม่นยำเพื่อให้น้ำไหลได้อย่างมีประสิทธิภาพ

4. การตรวจสอบงาน (As-Built Survey)

หลังจากติดตั้งท่อเรียบร้อยแล้ว ช่างสำรวจจะใช้ Total Station เพื่อรังวัดตำแหน่งจริงของท่อก่อนที่จะทำการกลบ . ข้อมูลที่ได้จะถูกนำไปจัดทำแผนที่ "As-Built" ที่แสดงตำแหน่งจริงของท่อ ซึ่งมีประโยชน์อย่างยิ่งสำหรับงานซ่อมบำรุงในอนาคต

ประโยชน์ที่ได้รับจากความแม่นยำของ Total Station

การใช้ Total Station ในงานวางแนวท่อใต้ดินช่วยป้องกันปัญหาต่างๆ ที่อาจเกิดขึ้นได้:

• ประหยัดเวลาและค่าใช้จ่าย: การวางผังที่แม่นยำตั้งแต่เริ่มต้นช่วยลดการขุดที่ผิดพลาด ซึ่งประหยัดทั้งเวลาและค่าใช้จ่ายในการซ่อมแซม
• ลดความเสี่ยงจากการชน: การทราบพิกัดที่แน่นอนของท่อจะช่วยลดความเสี่ยงที่ท่อจะชนหรือทับซ้อนกับระบบสาธารณูปโภคอื่นๆ
• เพิ่มประสิทธิภาพการทำงาน: การวางท่อด้วยความลาดเอียงที่ถูกต้องช่วยให้ระบบระบายน้ำหรือระบบอื่นๆ ที่เกี่ยวข้องทำงานได้อย่างเต็มที่

สรุป

กล้อง Total Station จึงไม่ได้เป็นเพียงแค่เครื่องมือสำรวจ แต่เป็นหัวใจสำคัญที่ช่วยให้งานวิศวกรรมใต้ดินที่ซับซ้อนสามารถดำเนินไปได้อย่างราบรื่นและแม่นยำ การลงทุนในเครื่องมือที่เหมาะสมและบุคลากรที่มีความชำนาญจึงเป็นปัจจัยหลักที่นำไปสู่ความสำเร็จของทุกโครงการก่อสร้าง