วิธีหาค่าระดับจากค่าที่วัดได้ (Leveling Calculation)

 วิธีหาค่าระดับจากค่าที่วัดได้ (Leveling Calculation)

     วิธีหาค่าระดับจากค่าที่วัดได้ (Leveling Calculation) เป็นขั้นตอนในการนำค่าที่ได้จากการอ่านกล้องระดับ (Auto Level) มาคำนวณเพื่อหาค่าระดับจริงของแต่ละจุด โดยทั่วไปจะใช้ 2 วิธีหลัก คือ วิธี HI (Height of Instrument) และ วิธี Rise & Fall

 คำศัพท์ที่ใช้บ่อย

• BM (Benchmark): ค่าระดับอ้างอิง (เช่น RL = 100.000 m)
  
• RL (Reduced Level): ค่าระดับของจุด
  
• BS (Backsight): ค่าที่อ่านที่ไม้สตาฟ “จุดอ้างอิงด้านหลัง” หลังตั้งกล้อง
  
• IS (Intermediate Sight): ค่าที่อ่านจุดกลางทาง (ถ้ามี)
  
• FS (Foresight): ค่าที่อ่านที่ไม้สตาฟ “จุดไปข้างหน้า/ก่อนย้ายกล้อง”
  
• CP (Change Point): จุดเปลี่ยนกล้อง

 1. วิธี HI (Height of Instrument Method)

 หลักการ

คำนวณหาระดับกล้อง (HI) จากค่าระดับจุดอ้างอิง (BM) แล้วใช้ HI หักด้วยค่าอ่านหน้าไม้ (FS) เพื่อหาค่าระดับจุดต่างๆ

 ขั้นตอน

   1. ตั้งกล้องระดับ ใกล้จุดอ้างอิง (BM)

   2. อ่านค่า Backsight (BS) ที่ BM      

         HI = ค่าระดับ BM + BS

    3. อ่านค่า Foresight (FS) หรือ Intermediate sight (IS) ของจุดอื่น

         ค่าระดับจุด = HI – FS (หรือ IS)

    4. บันทึกค่าและทำซ้ำหากย้ายกล้อง

 ตัวอย่าง

 2. วิธี Rise & Fall Method

 หลักการ

เปรียบเทียบค่าที่อ่านได้ระหว่างสองจุดติดต่อกันเพื่อหาว่า “สูงขึ้น (Rise)” หรือ “ต่ำลง (Fall)” แล้วนำไปบวก/ลบจากค่าระดับเดิม

 ขั้นตอน

   1. อ่านค่าแต่ละจุดตามลำดับ

   2. คำนวณความต่าง → ถ้าค่าอ่านจุดใหม่ น้อยลง แปลว่า Rise (สูงขึ้น)

        ถ้ามากขึ้น → Fall (ต่ำลง)

   3. ค่าระดับใหม่ = ค่าระดับเดิม + Rise หรือ - Fall

 ตัวอย่าง

 ข้อแนะนำ

• ควรตรวจสอบผลรวม BS – FS = ผลรวม Rise – ผลรวม Fall เพื่อเช็กความถูกต้อง
  
• ใช้จุดอ้างอิง (BM) ที่ค่าระดับถูกต้องและยืนยันแล้ว
  
• ควรอ่านค่าให้ชัดและบันทึกทันทีเพื่อลดความผิดพลาด