ทำความรู้จักกล้องวัดมุม (Theodolite) และกล้อง Total Station
ทำความรู้จักกล้องวัดมุม (Theodolite) และกล้อง Total Station
การเลือกใช้กล้องสำรวจที่เหมาะสมเป็นหัวใจสำคัญของงานวิศวกรรมและการก่อสร้าง บทความนี้จะนำเสนอภาพรวมของกล้องวัดมุม (Theodolite) และกล้อง Total Station ซึ่งเป็นเครื่องมือหลักในงานสำรวจ พร้อมทั้งฟังก์ชันการทำงาน รุ่นยอดนิยม และคำแนะนำในการเลือกใช้ เพื่อให้คุณสามารถตัดสินใจเลือกเครื่องมือที่ตอบโจทย์ความต้องการของงานได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุด
1. กล้องวัดมุม (Theodolite)
Theodolite เป็นกล้องสำรวจพื้นฐานที่ถูกออกแบบมาเพื่อ วัดค่ามุมราบ (Horizontal Angle) และ มุมดิ่ง (Vertical Angle) โดยเฉพาะ กล้องชนิดนี้ไม่สามารถวัดระยะทางได้โดยตรง หากมีความจำเป็นต้องวัดระยะทาง จะต้องใช้ร่วมกับอุปกรณ์เสริมอื่น เช่น เทปวัดระยะ หรือเครื่องวัดระยะด้วยเลเซอร์แยกต่างหาก
ข้อดีของ Theodolite รุ่นที่มีเลเซอร์ชี้หมุด (Laser Plummet):
- ความรวดเร็วในการตั้งกล้อง: ช่วยให้การกำหนดตำแหน่งกล้องให้อยู่ตรงจุดที่ต้องการทำได้ง่ายและรวดเร็วยิ่งขึ้น
- ลดระยะเวลาการทำงาน: ไม่จำเป็นต้องรอให้ลูกดิ่งหยุดแกว่ง ซึ่งช่วยประหยัดเวลาในการทำงานภาคสนาม
- ประสิทธิภาพในสภาวะลมแรง: มีความเสถียรและทำงานได้ดีขึ้นเมื่อเผชิญกับสภาพลมแรง
- เพิ่มความปลอดภัย: ลดความเสี่ยงในการเกิดอุบัติเหตุที่อาจเกิดจากการแกว่งของลูกดิ่งแบบดั้งเดิม
2. กล้อง Total Station
Total Station ถือเป็นเครื่องมือสำรวจที่ผสานรวมฟังก์ชันการ วัดมุม และ วัดระยะทาง ไว้ในเครื่องเดียว ทำให้เป็นอุปกรณ์ที่ครบวงจรและมีประสิทธิภาพสูง สามารถวัดระยะทางได้ทั้งแบบใช้ปริซึมสะท้อนแสง (Prism Mode) และแบบยิงเลเซอร์โดยตรงโดยไม่ใช้ปริซึม (Reflectorless Mode) ซึ่งให้ความแม่นยำสูงและวัดได้ในระยะไกล นอกจากนี้ Total Station ยังมาพร้อมกับฟังก์ชันการทำงานขั้นสูงในตัวอีกหลากหลาย อาทิ ฟังก์ชัน Stakeout, REM (Remote Elevation Measurement) และ Tracking เป็นต้น
รุ่นยอดนิยมและจุดเด่น:
เปรียบเทียบ Topcon GTS-102N และ GTS-332N
| รายการ | Topcon GTS-102N | Topcon GTS-332N |
|---|---|---|
| ความแม่นยำมุม | 2" (แม่นยำสูงมาก) | 5" (แม่นยำปานกลาง) |
| ระยะยิงปริซึม (1 อัน) | 2,300 ม. | 3,500 ม. |
| ความละเอียดภาพ | 3.0" | 2.5" |
| ระดับการป้องกันน้ำ/ฝุ่น | IP54 | IP54 |
สรุป: GTS-102N เน้นความแม่นยำด้านมุมที่สูงมาก เหมาะสำหรับงานที่ต้องการรายละเอียดสูง ในขณะที่ GTS-332N เน้นระยะการยิงที่ไกลกว่า เหมาะสำหรับงานสำรวจทั่วไป
Topcon GTS-1002 (รุ่นใหม่)
- ความสามารถไร้ปริซึม (Reflectorless): วัดระยะได้ไกลถึง 500 เมตร โดยไม่ต้องใช้ปริซึมสะท้อนแสง
- ความแม่นยำมุม: 2" (แม่นยำสูงมาก)
- ระบบชดเชยความเอียง (Tilt Compensation): Dual Axis (ชดเชยสองแกน) เพื่อความแม่นยำสูงสุด
- ระดับการป้องกันน้ำ/ฝุ่น: IP65 (มีประสิทธิภาพการป้องกันสูงขึ้น)
- หน่วยความจำในตัว: สามารถบันทึกข้อมูลได้ 1,000 จุด
- ฟังก์ชันในตัว: มาพร้อมโปรแกรมการทำงานสำคัญ อาทิ Stakeout, REM, และ Tracking
เหมาะสำหรับ: งานที่ต้องการความแม่นยำสูง, ความสามารถในการวัดแบบไร้ปริซึม, และความทนทานต่อสภาพแวดล้อมภาคสนามที่สูงขึ้น
เปรียบเทียบ Topcon GM-52 และ GM-55
| รายการ | Topcon GM-52 | Topcon GM-55 |
|---|---|---|
| ความแม่นยำมุม | 2" (แม่นยำสูงมาก) | 5" (แม่นยำปานกลาง) |
| จอแสดงผล | จอสองด้าน | จอเดียว |
| Gun Sight (กล้องเล็งหยาบ) | ไม่มี | มี |
| ความสามารถไร้ปริซึม | 500 ม. | 500 ม. |
| ระบบชดเชยความเอียง | Dual Axis | Dual Axis |
| ระดับการป้องกันน้ำ/ฝุ่น | IP66 (ยอดเยี่ยม) | IP66 (ยอดเยี่ยม) |
สรุป: GM-52 เหมาะสำหรับงานที่ต้องการความแม่นยำสูงมากและใช้งานง่าย ส่วน GM-55 เป็นทางเลือกที่คุ้มค่าสำหรับงานทั่วไปและมี Gun Sight ช่วยให้การเล็งเป้าหมายสะดวกยิ่งขึ้น
เปรียบเทียบกล้อง Topcon GPT (Reflectorless) และ GTS (ใช้ปริซึม)
| รายการ | กล้อง GPT (Reflectorless Series) | กล้อง GTS (Prism Series) |
|---|---|---|
| ความสามารถวัดแบบไร้ปริซึม | สามารถทำได้ | ไม่สามารถทำได้ |
| ระยะยิงแบบไร้ปริซึม | 2502,000 เมตร | ไม่มี |
| งานที่เหมาะสม | งานที่ไม่สามารถวางปริซึมได้หรือไม่สะดวกในการวาง | งานทั่วไป, งานที่สามารถวางปริซึมได้ง่าย |
ฟังก์ชันหลักของ Total Station ที่ควรรู้จัก:
| ฟังก์ชัน | ประโยชน์หลัก | เหมาะสำหรับงาน |
|---|---|---|
| Stakeout | การนำข้อมูลพิกัดจากแบบแปลนไปกำหนดตำแหน่งในพื้นที่จริง | การวางตำแหน่งเสาเข็ม, การกำหนดหมุดแนวถนน, การวางผังโครงสร้าง |
| REM (Remote Elevation Measurement) | การวัดความสูงของวัตถุที่ไม่สามารถติดตั้งปริซึมได้โดยตรง | การวัดความสูงของเสาไฟฟ้า, สายไฟ, อาคารสูง, ต้นไม้ |
| Tracking | การวัดระยะทางแบบต่อเนื่องด้วยความรวดเร็ว, การติดตามเป้าหมายที่กำลังเคลื่อนที่ | การสำรวจแนวถนน, แนวทางรถไฟ, แนวทางน้ำ, แนวกำแพง, งานควบคุมการเคลื่อนที่ของวัตถุ |
การชดเชยความเอียง (Tilt Compensation)
ระบบชดเชยความเอียงเป็นกลไกสำคัญที่ช่วยปรับแก้ค่ามุมของกล้องโดยอัตโนมัติเมื่อกล้องไม่ได้ถูกตั้งอยู่ในแนวระดับที่สมบูรณ์แบบ มี 2 ประเภทหลัก:
| ประเภท | ความสามารถในการชดเชยแกน | ระดับความแม่นยำ | ความเหมาะสมกับประเภทงาน |
|---|---|---|---|
| Single Axis Compensation | 1 แกน (แนวหน้า-หลัง) | ปานกลาง | งานทั่วไปที่ไม่เน้นความละเอียดสูงมาก |
| Dual Axis Compensation | 2 แกน (แนวหน้า-หลัง และซ้าย-ขวา) | สูงมาก | งานที่ต้องการความละเอียดและความแม่นยำสูงมากเป็นพิเศษ |
คำแนะนำในการเลือกกล้อง Total Station ตามประเภทงาน
| ประเภทงานที่ปฏิบัติ | กล้อง Total Station ที่แนะนำให้ใช้ |
|---|---|
| งานสำรวจแนวถนน, ทางรถไฟ, ทางน้ำ | Topcon GM-52, Topcon GTS-1002, หรือรุ่น GPT-Series (หากมีคุณสมบัติเหมาะสม) |
| งานวางตำแหน่งเสาเข็ม | Topcon GM-52, Topcon GTS-1002, Topcon GTS-332N, หรือรุ่น GPT-Series (หากมีคุณสมบัติเหมาะสม) |
| งานที่เน้นความแม่นยำมุมสูง | Topcon GTS-102N, Topcon GTS-1002, Topcon GM-52 |
| งานที่ต้องมีการวัดแบบไร้ปริซึม | Topcon GTS-1002, Topcon GM-52, หรือรุ่น GPT-Series (หากมีคุณสมบัติเหมาะสม) |
ข้อควรระวังในการเลือกซื้อกล้องสำรวจมือสอง
การพิจารณาเลือกซื้อกล้อง Total Station หรือ Theodolite มือสองควรดำเนินการด้วยความรอบคอบ เพื่อให้มั่นใจว่าจะได้รับอุปกรณ์ที่มีคุณภาพและคุ้มค่ากับการลงทุน:
- ตรวจสอบเลขรุ่นและ Serial Number: เพื่อยืนยันว่าเป็นรุ่นที่ต้องการและสามารถตรวจสอบประวัติการใช้งานได้
- ตรวจสอบสภาพภายนอก: พิจารณาสภาพของเลนส์, หน้าจอแสดงผล, และตัวเครื่องโดยรวมว่าไม่มีรอยแตก รอยร้าว หรือความเสียหายที่อาจส่งผลกระทบต่อการทำงาน
- ทดสอบการทำงาน: ทำการทดสอบวัดระยะและมุม เพื่อยืนยันว่ากล้องสามารถทำงานได้ปกติและให้ค่าที่แม่นยำ
- ตรวจสอบแบตเตอรี่และที่ชาร์จ: ประเมินสภาพและประสิทธิภาพของแบตเตอรี่ รวมถึงที่ชาร์จว่าสามารถใช้งานได้ดี
- ตรวจสอบอุปกรณ์เสริม: ตรวจสอบว่าอุปกรณ์เสริมพื้นฐานที่จำเป็น (เช่น ขาตั้ง, ปริซึม, กล่องเก็บ) มีครบถ้วนและอยู่ในสภาพพร้อมใช้งาน
- เลือกซื้อจากร้านค้าที่น่าเชื่อถือ: ควรเลือกซื้อจากผู้จำหน่ายที่มีชื่อเสียง มีการรับประกันสินค้า และให้บริการหลังการขายที่ชัดเจน เพื่อความอุ่นใจหากเกิดปัญหาในการใช้งานภายหลัง
ข้อมูลทั้งหมดนี้เป็นแนวทางเบื้องต้นที่ครอบคลุม เพื่อช่วยให้คุณมีความเข้าใจที่ลึกซึ้งขึ้นเกี่ยวกับกล้อง Theodolite และ Total Station ซึ่งจะนำไปสู่การตัดสินใจเลือกใช้และบำรุงรักษาอุปกรณ์สำรวจได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงสุดในการปฏิบัติงานของคุณ
ยินดีให้คำปรึกษาแนะนำ กล้องระดับ กล้องวัดมุม กล้องประมวลผลรวม และบริการหลังการขาย : บริษัท พี นัมเบอร์วัน อินสตรูเม้นท์ จำกัด
