การวางจุดควบคุม (Control Points) ด้วยกล้อง Total Station

การวางจุดควบคุม (Control Points) ด้วยกล้อง Total Station

   การวางจุดควบคุม (Control Points) เป็นขั้นตอนสำคัญในการสำรวจหรือก่อสร้างที่ต้องการความแม่นยำสูง เช่น งานถนน, งานโครงสร้างอาคาร, สะพาน หรือระบบสาธารณูปโภค โดยเฉพาะเมื่อใช้กล้อง Total Station ซึ่งสามารถวัดได้ทั้งระยะทาง มุม และพิกัด ได้อย่างแม่นยำในขั้นตอนเดียว

การวางจุดควบคุม (Control Points) คืออะไร ?

   จุดควบคุม คือจุดอ้างอิงที่ถูกกำหนดไว้ในพื้นที่ โดยทราบ ค่าพิกัด (NEZ) และมักใช้เป็นจุดเริ่มต้นในการวางแนว วางตำแหน่ง หรือเก็บข้อมูลสำรวจในพื้นที่จริง

    จุดควบคุมเป็น “โครงข่ายพื้นฐาน” ของงานสำรวจ เพื่อให้จุดอื่นๆ มีความสัมพันธ์ที่ถูกต้องในเชิงตำแหน่งและทิศทาง

 ขั้นตอนการวางจุดควบคุมด้วยกล้อง Total Station

• เลือกตำแหน่งที่ มั่นคง, ไม่บังสายตา, และอยู่รอบพื้นที่ทำงาน
• จุดควบคุมควรจัดให้เป็น รูปสามเหลี่ยม หรือสี่เหลี่ยมรอบขอบเขตพื้นที่

2. ปักหมุดจุดควบคุมในสนาม

• ใช้หมุดสำรวจหรือแท่งเหล็กปักถาวรในพื้น
  
• เขียนรหัสชื่อจุด เช่น CP1, CP2, CP3 ฯลฯ

3. ตั้งกล้อง Total Station บนจุดใดจุดหนึ่ง

• จุดตั้งกล้อง = จุดควบคุมที่ทราบพิกัด (หรือจะวัดเพื่อหาพิกัดก็ได้)
  
• ป้อนค่าพิกัด (NEZ) ของจุดที่ตั้งกล้องลงในเครื่อง

4. เล็งไปยังจุด Backsight ที่ทราบพิกัดเช่นกัน

• กล้องจะใช้มุมระหว่างจุดตั้งกล้อง → จุดหลังกล้อง เพื่อคำนวณ มุมอะซิมุท (Azimuth)
  
• ได้ทิศทางอ้างอิงเพื่อวัดไปยังจุดอื่น

5. วัดไปยังจุดควบคุมจุดอื่น (Traverse / Resection)

• กล้องจะวัดระยะทาง + มุม → คำนวณพิกัดของจุดใหม่
  
• สามารถสร้างเครือข่ายจุดควบคุมได้หลายจุดในพื้นที่

6. ตรวจสอบความแม่นยำของจุดควบคุม

• ใช้เทคนิค “ปิด Traverse” หรือ “ตรวจสอบมุมและระยะย้อนกลับ”
  
• หากมีความคลาดเคลื่อนน้อย (เช่น ±3 mm) ถือว่าใช้งานได้
  

 หลักการวางจุดควบคุมที่ดี

 อุปกรณ์ที่ใช้ในการวางจุดควบคุม

• กล้อง Total Station
  
• ขาตั้งกล้อง และปริซึม
  
• หมุดควบคุม หรือหมุดสำรวจ
  
• GPS (กรณีต้องการอ้างอิงกับระบบพิกัดโลก)
  
• สมุดจดค่าพิกัด หรือโปรแกรมสำรวจ (เช่น FieldGenius, SurveyPro)

 สรุป

• จุดควบคุม (Control Points) คือฐานข้อมูลตำแหน่งที่ใช้วางแนวหรือเก็บค่าตำแหน่งอื่น
  
• กล้อง Total Station ใช้มุม + ระยะ คำนวณพิกัดของจุดควบคุมได้อย่างแม่นยำ
  
• การวางจุดควรอยู่รอบพื้นที่, มั่นคง, และตรวจสอบค่าความคลาดเคลื่อนได้