ส่วนประกอบและการการทำงานของกล้องวัดมุม

กล้องวัดมุม (Theodolite) เป็นเครื่องมือสำคัญในการวัดมุมในงานสำรวจและก่อสร้าง ประกอบด้วยส่วนประกอบสำคัญที่ทำงานร่วมกันเพื่อให้การวัดมีความแม่นยำและสะดวกขึ้น โดยทั่วไปมีส่วนประกอบหลักดังนี้

1. กล้องเล็ง (Telescope)
ทำหน้าที่เล็งไปยังเป้าหมายเพื่อวัดมุมแนวนอนและแนวดิ่ง กล้องนี้มักสามารถปรับซูมได้เพื่อเพิ่มความแม่นยำ

2. ฐานหมุนแนวนอน (Horizontal Plate)
เป็นส่วนที่หมุนได้รอบตัวเพื่อวัดมุมในแนวนอน ฐานนี้มักจะมีสเกลวัดมุมที่อ่านค่าได้เพื่อบอกมุมที่กล้องเล็งอยู่

3. สเกลวัดมุม (Scale Plate)
ประกอบด้วยสเกลแนวนอนและสเกลแนวดิ่งเพื่อวัดมุมทั้งสองทิศทาง สเกลนี้อาจเป็นแบบดิจิทัลหรือแมนนวล ขึ้นอยู่กับประเภทของกล้อง

4. ฐานตั้งระดับ (Tribrach)
เป็นฐานที่มีขาเล็ก ๆ ปรับระดับได้เพื่อช่วยในการตั้งกล้องให้แน่นหนาและตั้งตรง ฐานนี้สำคัญมากเพราะการตั้งกล้องในระดับที่ไม่สมดุลจะทำให้การวัดผิดพลาดได้

5. ระดับน้ำฟอง (Bubble Level)
ช่วยในการปรับระดับกล้องวัดมุมให้ตรงเสมอกับพื้นผิว สามารถอยู่ในรูปแบบของระดับน้ำกลมหรือระดับน้ำยาวก็ได้

6. ปุ่มหมุนปรับเล็ง (Fine Adjustment Screws)
ปุ่มหมุนละเอียดที่ช่วยในการปรับทิศทางของกล้องเล็งทั้งแนวนอนและแนวดิ่ง เพื่อให้สามารถเล็งไปที่เป้าหมายได้แม่นยำยิ่งขึ้น

7. แผงควบคุมและจอแสดงผล (Control Panel & Display)
ในกล้องแบบดิจิทัล จะมีแผงควบคุมและจอแสดงผลเพื่อให้สามารถอ่านค่ามุมและค่าการวัดต่าง ๆ ได้โดยตรง


8. ฐานตั้ง (Tripod)
เป็นขาตั้งที่ช่วยให้กล้องวัดมุมมีความมั่นคงและสามารถใช้งานได้บนพื้นผิวที่ต่างกันไป ฐานตั้งนี้มักปรับความสูงได้ตามต้องการ

การทำงานของกล้องวัดมุม

1. การตั้งกล้องและการปรับระดับ
วางกล้องวัดมุมบนฐานตั้ง (Tripod) ปรับระดับน้ำฟองในฐานตั้งให้สมดุล จากนั้นหมุนกล้องให้ตรงกับแนวระดับ

2. การเล็งเป้าหมาย
หมุนกล้องเล็งไปยังเป้าหมายที่ต้องการวัดมุม และใช้ปุ่มปรับเล็งอย่างละเอียดเพื่อให้เล็งไปยังจุดที่ต้องการได้แม่นยำ

3. การวัดมุมแนวนอนและแนวดิ่ง
อ่านค่ามุมจากสเกลแนวนอนและแนวดิ่งในกล้องวัดมุม โดยสามารถดูค่ามุมได้จากหน้าจอในกรณีที่เป็นกล้องแบบดิจิทัล

4. การบันทึกค่ามุม
บันทึกค่ามุมที่อ่านได้สำหรับการคำนวณหรือการสร้างแผนที่ต่อไป โดยในกล้องดิจิทัลจะมีฟังก์ชันในการบันทึกค่าอัตโนมัติ

5. การปรับค่ามุมหรือทำการวัดซ้ำ
หากต้องการความแม่นยำสูง สามารถทำการวัดซ้ำเพื่อเช็คความถูกต้อง หรือปรับกล้องอีกครั้งหากพบค่าที่ผิดพลาด

การใช้กล้องวัดมุมในงานสำรวจเป็นกระบวนการที่ต้องการความละเอียดและความแม่นยำ โดยแต่ละส่วนของกล้องจะช่วยให้การวัดมุมมีประสิทธิภาพมากยิ่งขึ้น