สำรวจโครงสร้างหลังสร้างเสร็จ ข้อมูลสำคัญที่หลายคนมองข้าม
สำรวจโครงสร้างหลังสร้างเสร็จ (As-Built Survey)
ข้อมูลสำคัญที่หลายคนมองข้าม
บทนำ
ในงานก่อสร้างทั่วไป เรามักให้ความสำคัญกับขั้นตอนการออกแบบและการควบคุมระหว่างการก่อสร้าง แต่กลับละเลย ขั้นตอนสุดท้าย ที่มีผลกระทบต่อการใช้งานจริงในระยะยาว นั่นคือการทำ As-Built Survey หรือการสำรวจโครงสร้างหลังสร้างเสร็จ เพื่อยืนยันว่าโครงสร้างที่ก่อสร้างขึ้น ตรงตามแบบ หรือไม่ การบันทึกข้อมูลนี้อย่างถูกต้องและครบถ้วนสามารถป้องกันปัญหาในอนาคตได้อย่างมีประสิทธิภาพ
As-Built Survey คืออะไร?
As-Built Survey คือการเก็บข้อมูลตำแหน่งและระดับของโครงสร้างจริงที่ก่อสร้างเสร็จแล้ว เพื่อเปรียบเทียบกับแบบแปลนเดิม และจัดทำเป็นแบบ As-Built Drawing หรือแผนผังปรับปรุงหลังการก่อสร้าง โดยมักใช้กล้องสำรวจ (เช่น Total Station หรือ GNSS) ในการวัดค่าพิกัด XYZ เพื่อบันทึกตำแหน่งที่แท้จริงขององค์ประกอบในโครงการ
ทำไม As-Built Survey จึงสำคัญ?
- ยืนยันความถูกต้องของงาน: ตรวจสอบว่าโครงสร้างถูกสร้างตรงตำแหน่งและระดับที่ถูกต้อง
- ใช้เป็นหลักฐานการส่งมอบงาน: เป็นเอกสารประกอบการตรวจรับงานจากผู้รับเหมา
- ใช้วางแผนงานต่อเนื่อง: เช่น การต่อเติม งานระบบ หรือการซ่อมแซมในอนาคต
- ป้องกันปัญหาจากการวางระบบไม่ตรงตำแหน่ง: โดยเฉพาะท่อใต้ดิน, สายไฟ, งานผนัง ฯลฯ
- รองรับการจัดเก็บในระบบ BIM / GIS: เพื่อใช้ในการบริหารจัดการอาคารและสิ่งปลูกสร้างระยะยาว
ตัวอย่างงานที่ต้องทำ As-Built Survey
| ประเภทงานก่อสร้าง | รายละเอียดที่ควรเก็บ |
|---|---|
| อาคาร | แนวผนัง, เสา, คาน, ระดับพื้น |
| ถนน / ทางเท้า | ระดับไหล่ทาง, แนวขอบถนน, รางระบายน้ำ |
| งานระบบสาธารณูปโภคใต้ดิน | ตำแหน่งท่อ, บ่อพัก, ขนาดและความลึก |
| สะพานหรือโครงสร้างวิศวกรรม | จุดต่อโครงสร้าง, ระดับแนวราบ-แนวดิ่ง |
ขั้นตอนการทำ As-Built Survey
- เตรียมแบบก่อสร้างที่ใช้จริง (As-Design Drawing): เพื่อนำมาเปรียบเทียบกับสิ่งที่สร้างจริง
- ใช้กล้องสำรวจเก็บพิกัดโครงสร้างจริง: เช่น Total Station หรือ GNSS RTK
- เปรียบเทียบกับแบบเดิม: ใช้ CAD หรือ Civil 3D เพื่อวิเคราะห์ความคลาดเคลื่อน
- จัดทำแบบ As-Built Drawing: วาดใหม่หรืออัปเดตจากแบบเดิม
- จัดเก็บและส่งมอบข้อมูล: พร้อมแนบรายงานผลการตรวจสอบ
ข้อผิดพลาดที่เกิดจากการละเลย As-Built
- วางระบบทับซ้อนกัน เช่น ท่อชนท่อ หรือเสาชนเสา
- ซ่อมแซมยาก เพราะไม่มีข้อมูลตำแหน่งโครงสร้างเดิม
- ไม่สามารถตรวจสอบความคลาดเคลื่อนจากแบบได้ทัน
- ปัญหาในการขออนุญาตหรือส่งมอบกับหน่วยงานรัฐ
สรุป
การทำ As-Built Survey คือ จุดปิดท้าย ที่สำคัญของโครงการก่อสร้าง ซึ่งแม้จะไม่ใช่ขั้นตอนที่โดดเด่น แต่กลับเป็นข้อมูลพื้นฐานที่ส่งผลต่อความถูกต้อง ปลอดภัย และประสิทธิภาพในการใช้งานในระยะยาว การใช้กล้องสำรวจที่แม่นยำควบคู่กับกระบวนการเก็บข้อมูลอย่างเป็นระบบจะช่วยให้โครงการของคุณไม่หลงทางจากความจริง และพร้อมสำหรับการต่อยอดในอนาคต
